14 czerwca uważany jest za dzień, w którym zaczął funkcjonować KL Auschwitz. W Polsce obchodzony jest jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.
14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Wśród deportowanych byli m.in. żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci.
Więźniów powitał komendant obozu Lagerfurer Karl Fritzsch „przyjacielskimi” słowami : „przybyliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego, z którego nie ma innego wyjścia, jak tylko przez komin”
Spośród więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 239. Jako ostatni z nich odszedł Włodzimierz Bujakowski. Zmarł 11 października 2020 r. w Cork w Irlandii. Pozostali zginęli w Auschwitz i innych niemieckich obozach lub ich dalszy los nie jest znany. Ogółem w Auschwitz Niemcy uwięzili ok. 150 tys. Polaków. Połowa z nich tam zginęła, a wielu kolejnych po przeniesieniu do innych obozów.
W pierwszym okresie istnienia obozu więzieni byli głównie Polacy, dla których Niemcy go założyli. W połowie 1942 r. ich liczba zrównała się z Żydami. Od 1943 r. liczba więźniów żydowskich stanowiła już większość. W KL Auschwitz Niemcy zgładzili
co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 r. przez Armię Czerwoną.
Tam, w celi śmierci głodowej, niemiecki okupant zamordował św. Maksymiliana Kolbe. którego heroizm dobrowolnego oddania życia za współwięźnia jest symbolem miłości bliźniego i głębokiej wiary chrześcijańskiej.
Tam tez przebywał rtm. Witold Pilecki. Trafił do Auschwitz 22 września 1940 r. wraz z t.zw. drugim transportem warszawskim, nr więzienny 4859, z własnej woli, jako żołnierz polskiego podziemia i przebywał do kwietnia 1943r. Był głównym organizatorem konspiracji obozowej. Opracował pierwsze sprawozdanie z działalności niemieckiej machiny ludobójstwa, przesłane do dowództwa w Warszawie, a następnie przez Szwecję na Zachód. Po wojnie w Polsce Ludowej aresztowany i skazany na karę śmierci, wykonaną w więzieniu UB na Rakowieckiej 25 maja 1948r.
Pamięć o ofiarach niemieckich zbrodni podczas II wojny światowej i okupacji Polski jest naszym polonijnym obowiązkiem. Nie pozwólmy na fałszowanie i wyciszanie prawdy o tych zbrodniach.
Opr. Jan Cytowski
Komisja Propagowania i Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków KPK Okręg Toronto
(korzystano z materiałów tyg. Sieci oraz PAP.)